CHỦ ĐIỂM THÁNG 9: GIỚI THIỆU CUỐN SÁCH “GÓC SÂN VÀ KHOẢNG TRỜI”
Các em học sinh
yêu quý!
Một năm học mới
bắt đầu. Chúng mình lại cùng nhau bước vào những hành trình mới trên con đường
chinh phục tri thức. Chắc hẳn các em thẩy háo hứng và vui lắm nhỉ? Và trong buổi giới thiệu
sách đầu tiên của năm học 2023 - 2024 chúng
mình hãy cùng cô đến với buổi giới thiệu sách đầu tiên trong năm học
này. Các em hãy cùng lắng nghe nhé!
Các em ạ! Hẳn trong con người chúng ta mỗi
người đều theo đuổi một mục đích, lý tưởng rất riêng, nhưng có lẽ không ai là
không biết yêu cái hay, cái đẹp. Ở đó có tình yêu thương đất nước, con người và
cả những điều thân thuộc, giản dị xung quanh ta. Hôm nay tôi xin giới thiệu với
các bạn một con người điển hình như thế qua tập thơ của ông - "Góc sân và khoảng trời" -
Ông là nhà thơ Trần Đăng Khoa.
Tập thơ "Góc sân và khoảng trời" của nhà thơ Trần Đăng
Khoa được nhà xuất bản Văn học ấn hành năm 2005 với 337 trang, khổ 13 x 19 cm.
Bìa sách được in màu, ta thấy nổi bật ở đây là một nhành cây, chỉ một nhành cây
không hoa, không lá, chỉ duy nhất một giọt nước bám vào và nếu như bạn đọc để ý
kĩ sẽ thấy một chồi non vừa nhú biểu hiện một sức sống trẻ và tinh khiết biết
bao nhiêu - như chính tâm hồn thơ của "cậu bé Khoa" vậy.
Với 141 bài thơ được tuyển chọn và
giới thiệu, chắc hẳn trong chúng ta ai cũng biết hay đã từng nghe nói về một
"góc sân và khoảng trời" của "cậu bé Khoa" chứ không phải
của Trần Đăng Khoa - một nhà thơ lớn và đầy bản lĩnh như ngày nay.
Góc sân ấy là thế giới đầu tiên của
"bé Khoa", khoảng trời ấy là cái vũ trụ tí hon của Khoa. Ở đây là
những nhân vật giản dị thôi nhưng mượm sắc thần tiên của hồn con trẻ. Mảnh sân
nhỏ ấy là nơi "bé Khoa" đã nói:
Em thường rải cái nong
Ra góc sân ngồi học
Những đêm có trăng mọc
Em chơi cho đến khuya.
Từ trò "xỉa cá mè", "mèo đuổi
chuột"... rồi cũng từ đây những ước mơ của em bắt đầu nảy nở:
Vẽ cô tiên lặng lẽ
Rải hoa trên bầu trời
Thế là bao đồng lúa
Cứ chín vàng, vàng tươi...
Một tưởng tượng rất thật về một vụ muà bội
thu, một cái đẹp từ những thành quả sao mà yêu đến thế!
Dường như tại góc sân này, thứ gì với Khoa
cũng đẹp, cũng đáng yêu. Từ:
Con bướm vàng
Bay nhẹ nhàng
Em thích quá
Em đuổi theo...
"Con bướm vàng/ Con bướm vàng" mở
đầu bài thơ "Con bướm vàng" là bướm từ đằng xa bay tới, to dần. Cũng
láy lại hai lần ở phần kết là bướm đã bay đi, nhỏ dần; em bé vừa thích thú, lại
vừa tiếc.
Trong thơ "bé Khoa" có tình yêu
thiên nhiên và cả tình yêu đất nước. Khoa đã nhìn xa hơn, nhìn về đất nước khi
giặc Mỹ ngày đêm rình rập, đào xới đất nước ta. Nhưng các bạn thấy không, trong
con mắt thơ trẻ của "em Khoa" đất nước mình, làng quê mình sao mà đẹp
thế, hiên ngang thế:
Ao trường vẫn nở hoa sen
Bờ tre vẫn chú dế mèn vuốt râu
(Em kể chuyện này)
"Chiến thắng của Việt Nam hát lên,
cao hơn tiếng bom, trong những câu thơ của bé Khoa"
Năm 1968, khi "cậu bé Khoa" lên
mười em đã kể chuyện giặc Mỹ rơi xuống cánh đồng làng mình; mọi người chạy ra,
cả nhà Khoa chạy ra:
Chị em xách khẩu súng
Bé Giang mang que đời
Con chó vàng mang hàm răng nhọn hoắt
Em không biết mang gì
Vớ ngay hòn đá
Chân em ngắn quá
Phải chạy nhanh mới tới nơi
Nhưng tới nơi thì giặc Mỹ đã chết rồi. Các
bạn thân mến! Chúng ta đọc đoạn thơ lên và nghĩ xem, những câu thơ thật hồn
nhiên mà lại sắc sảo, cái nhìn rất tinh tế, cảm nhận rất cụ thể:
Tay còn giơ lên trời
Răng cửa rụng hết
Cái ngực nát bét
Ô! Nó cùng giống người
Mà sao ở trên trời
Nó ác thế!
Trong gia đình, với mẹ, với bà tình cảm của
"bé Khoa" cũng là tấm gương cho đến giờ vẫn khiếm các em nhỏ phải
nhìn vào và noi theo. Bởi từ những vất vả của mẹ, từ những vất vả của bà
"bé Khoa" đã trân trọng và yêu những điều đó, để rồi tình thương đó
bộc lộ ra:
Áo mẹ mưa bạc màu
Đầu mẹ nắng cháy tóc
Mẹ ngày đêm khó nhọc
Con chưa ngoan, chưa ngoan
Hay như trong "Mẹ ốm" "bé
Khoa" đã ca ngợi mẹ"mẹ là đất nước tháng ngày của con..." bởi
"vì con mẹ khổ đủ điều". "Em nhỏ Khoa" còn biết thương con
chó nhà mình, khi nó nghe tiếng bom Mỹ nổ, đã bỏ chạy đi đâu:
Tao chờ mày đã lâu
Cơm phần mày để cửa
Với em gái mình cũng là tình thương ấm áp
của người anh:
Mẹ cha bận việc ngày đêm
Anh ngồi trong lớp lo em ở nhà
Với người thầy từ chiến trường trở về dạy
mình, là thương binh trên đôi nạng gỗ "bé Khoa" đã nhìn thấy:
Dấu lặng hai bên như hai hàng lỗ đáo
Chúng em nhận ra bàn chân thầy giáo
Như nhận ra cái chưa hoàn hảo
Của cả cuộc đời mình
Với lối thơ gọn gẽ, không dàn trải
"Khoa" còn biết dùng những từ khêu gợi:
Bốn năm bom đạn qua rồi
Núi sông trong sáng, dáng người lớn cao
Với thiên nhiên, năm 1972 nhà thơ vẫn cho ra
đời bài thơ tứ tuyệt để lại một ấn tượng đặc biệt; trên trời vẫn còn vệt ngựa
của Thánh Gióng:
Sau làn mưa bụi tháng ba
Lá tre bỗng đỏ như là lửa thiêu
Nền trời rừng rực ráng treo
Tưởng như ngựa sắt sớm chiều vẫn bay
Và lòng yêu ruộng đồng mọc rễ sâu chắc trong
tâm hồn Khoa, tình yêu này lan toả trong lòng thành tình yêu đất nước sâu sắc.
Ở đó có đất, có mẹ..., có cả bé Khoa...
Trong tình yêu, mẹ tôi đã trở thành đất đai
Và tôi mọc lên như cây còn non dại
Nhưng rễ cây đã hứa với nắng trời những mùa
hoa trái
Bởi cây không thể phụ mẹ mình và phục đất
đai
Lời hứa đấy như một sự khắng định, một sự
quyết tâm của "cậu Khoa" sẽ phấn đấu hết mình trong tình yêu cho quê
hương, đất nước.
Các em thân mến!
Giờ đây chúng ta đang có một cuộc sống yên
bình bên những người thân yêu, nhưng đừng vì thế mà quên đi nhiệm vụ lớn lao
của mình - học tập, phấn đấu, rèn luyện để chứng tỏ tình yêu của mình với cha
mẹ, quê hương, đất nước các em nhé! Và chúng ta hãy đọc đi, đọc "Góc sân
và khoảng trời" để noi theo, để phấn đấu, để củng cố tình yêu của mình dành
cho tất cả những gì thân yêu nhất xung quanh chúng mình.
Mong rằng cuốn
sách này sẽ giúp các em thấy thú vị và thư giãn trong những ngày giãn cách. Hẹn
gặp các con trong buổi giới thiệu sách lần sau!